Słyszymy często o tym, iż należy dbać o odpowiednią dezynfekcję, że jest ona niezmiernie ważna z punktu widzenia zdrowotnego czy też w sytuacjach zapobiegania rozprzestrzenianiu się chorób czy wirusów. Warto jednak w tym miejscu przyswoić sobie wiedzę na temat tego czym owa dezynfekcja jest i jakie są jej główne metody, jak i zadania do spełnienia. Ważnym też będzie poznanie elementarnych zasad dezynfekcji rąk, o co powinno się dbać przede wszystkim.
Czym w zasadzie jest dezynfekcja?
Otóż dezynfekcja to inaczej mówiąc odkażanie, będące procesem mającym na celu zniszczenie wszelakich drobnoustrojów, takich jak bakterie i wirusy, w szczególności te o charakterystyce chorobotwórczej. Ważnym jest, by należycie rozróżniać dezynfekcję od wyjałowienia. Mianowicie dezynfekcja to proces, który usuwa drobnoustroje, lecz nie zawsze usuwa ich formy tak zwane przetrwalnikowe (czego dokonuje wyjałowienie).
Dezynfekcji poddaje się przeróżne przedmioty oraz powierzchnie, które mogły zostać zainfekowane chorobotwórczymi mikroorganizmami, takimi jak bakterie, wirusy, grzyby czy też pasożyty.
Jakie metody dezynfekcji spotykamy?
Pośród rodzajów metod dezynfekcji wyróżnić możemy zasadniczo 3 jej podstawowe warianty. Oto one:
- metoda fizyczna W tej metodzie używa się przykładowo pary wodnej o temperaturze 100-105°C, która jest stosowana pod zmniejszonym lub normalnym ciśnieniem (chociażby przy dezynfekcji sprzętu i wyposażenia sanitarnego. Inny sposobem dezynfekcji metodą fizyczną jest jej przeprowadzenie za pomocą promieni UV o długości fali 256nm, których zadaniem jest zniszczenie drobnoustrojów zarówno w powietrzu, jak i na powierzchniach.
- metoda chemiczna W tej metodzie dezynfekcji używane są przeróżne związki chemiczne, jak: czwartorzędowe sole amoniowe, alkohol etylowy, alkohol izopropylowy, aldehydy (np. formaldehyd), fenole, biguanidy, związki metali ciężkich (np. srebra, miedzi), związki halogenowe (np. jodyna, chloramina), fiolet krystaliczny, mleczan etakrydyny (popularny Rivanol), utleniacze w postaci nadtlenku wodoru (popularna woda utleniona) oraz nadmanganiany oraz tenzydy (zawarte w mydłach). Co istotne, chemiczna dezynfekcja nie daje gwarancji całkowitego usunięcia drobnoustrojów i nie można w ten sposób odkażonego materiału traktować jako jałowego.
- metoda termiczno-chemiczna Polega ona na zastosowaniu którejś z metod chemicznych dezynfekcji w połączeniu z dodatkowym oddziaływaniem za pomocą wysokiej temperatury (jak chociażby wygotowywanie czy sparzanie wrzątkiem)
Od czego zależy efektywność przeprowadzonej dezynfekcji?
Otóż efektywność procesu dezynfekcji zależy przede wszystkim od tego, z jakimi drobnoustrojami mamy do czynienia, jaka jest ich liczebność oraz aktywność fizjologiczna. I w zależności właśnie od powyższych czynników, jak i od faktu jaka powierzchnia ma być poddana odkażaniu (czy ma to być jakaś powierzchnia użytkowa, czy też powierzchnia ciała), musimy zastosować odpowiednią metodę dezynfekcji.
Niezwykle istotnym będzie tutaj czas działania samego środka odkażającego oraz jego stężenia, jak i rodzaj. Ponadto, należy wziąć pod uwagę dodatkowe czynniki, takie jak temperatura, wilgotność powietrza, jak i poziom pH. Niewątpliwie wpływ na efektywność procesu odkażania będzie miało też to, czy na poddawanej dezynfekcji powierzchni obecna jest materia organiczna.
Gdzie i kiedy stosowana jest dezynfekcja?
Otóż generalnie dezynfekcję należy przeprowadzać w dwóch przypadkach:
- wówczas, gdy doszło do skażenia danego miejsca materiałem biologicznym, który może zawierać szkodliwe drobnoustroje – mowa tu chociażby o szpitalach, zakładach użyteczności publicznej, laboratoriach itp.
- profilaktycznie – mowa tu o łaźniach, basenach, stołówkach itp.
Dezynfekcję stosuje się również w pomieszczeniach, gdzie przebywała osoba chora (i to zarówno w domu, szpitalu, czy też innym miejscu). Odkażeniu poddaje się wówczas naczynia, jak i wszelkie inne sprzęty, by ustrzec się przed zakażeniem chorobotwórczymi drobnoustrojami. Do najprostszych, domowych metod dezynfekcji zaliczamy w takiej sytuacji wypranie w odpowiednim środku i temperaturze zarówno pościeli, jak i odzieży chorego oraz unieszkodliwienie wszelkich odpadów (chociażby utylizacja opatrunków).
Podsumowując, dezynfekcja jest nader ważnym sposobem na zahamowanie rozprzestrzeniania się wszelakich drobnoustrojów chorobotwórczych. I należy do niej podchodzić racjonalnie, wykonując ją zarówno po skażeniu, jak i profilaktycznie. Niniejszy artykuł jest pierwszym z cyklu poświęconego dezynfekcji, następny dotyczył będzie zasad dezynfekcji rąk.
Mogą Cię zainteresować:
Indeks: D.HYDROSEPT-D-1L
Marka: Polchem
